Last updated on September 6th, 2022 at 10:41 am
ಅವ್ವೊಂಜಿ ಕಾಲ ಇತ್ತ್ಂಡ್, ತುಳು ಭಾಷೆಗ್ ಪ್ರಾಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ಬೆನ್ನಿ ಇಜ್ಜಿ ಪನ್ದ್ ಸೊಡ್ಡು ವಾರೆ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ದಿನೊ. ಅವ್ ದಿನೊಕುಲು ಕರಿದ್ ಪೋಂಡು, ತುಳುವ ಬೊಳ್ಳಿಲು ತುಳು ಬಾಸೆದ ಪಿರಾಕ್ದ ಸಾಹಿತ್ಯೊಲೆನ್ ಅಜತ್ ದ್ ಒಂಜಿ ಮಾಮಲ್ಲ ಕಳಂಕೊನು ಮಾಜಾದ್ ಪಾಡಿಯೆರ್. ಆಂಡ ಇತ್ತೆದ ತುಳುವೆರೆಗ್ ತುಳುಬಾಸೆದ ಪಿರಾಕ್ದ ಸಾಹಿತ್ಯೊಲೆನ ಬಗೆಟ್ ಏತ್ ತೆರಿದುಂಡು? ನಮಕ್ ಪಂಪ,ರನ್ನ, ಪೊನ್ನ,ಕುಮಾರವ್ಯಾಸ ಗೊತ್ತಿತ್ತಿನಾತ್ ಅರುಣಾಬ್ಜೆ, ವಿಷ್ಣುತುಂಗೆ, ಹರಿಯಪ್ಪೆ, ಗುಡ್ಡೆತರಾಯೆರ್ ತೆರಿದ್ಂಡಾ?
ಸುಮಾರ್ 14ನೇ ಶತಮಾನೊಡು ಒಡಿಪುದ ಕೊಡವೂರುಡು ಇತ್ತಿನ ಅರುಣಾಬ್ಜೆ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊಡೇ ಬೊಳ್ಳಿಯಾದ್ ಮೆಣ್ಕೊಂದಿಪ್ಪುನ ಭಾರತ ಕಾವ್ಯೊನು ರಚಿತೆರ್. ಈ ಕಾವ್ಯೊನು ಉಂಡು ಮಲ್ತಿನಿ ಮಾತ್ರ ಅತ್ತಂದೆ ಅರೆರ್ದ್ ದುಂಬು ಇತ್ತಿನ ಕಬಿಕುಲೆನ್ಲಾ ಆರ್ ನೆನೆತೊಂಡೆರ್, ಅಂಚಾದ್ ನಮಕ್ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆ 10-12ನೇ ಶತಮಾನೊಡೇ ಶುರು ಆತ್ಂಡ್ ಪನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಮಾಮಲ್ಲ ವಿಷಯ ತೆರಿಪಾಯೆರ್.
ಅರುಣಾಬ್ಜೆರ್ ಒಂಜಿ ಕಡೆಟ್ ‘ದುಷ್ಟೆರೆಯ್ಯೆನ ಕಾವ್ಯೊ ಭೃಷ್ಟೆಂದ್ ತೆಳಿತಾರ್ಪೆರ್’ ಪನ್ದ್ ಪನ್ಪೆರ್, ತುಳುಟು ಕಾವ್ಯ ಬರೆಯಿನೆಕ್ಕ್ ಅರೆಗ್ ಅಡೆತಡೆಲು ಇತ್ತ, ಆರ್ ಬರೆತಿನ ಕಾವ್ಯೊಗು ಕೋಂಗಿ ಕಟ್ಟಿನಕುಲುಲಾ ಇತ್ತೆರ್ ಪನ್ದ್ ಬಾರೀ ಸೂಕ್ಷೊಡು ತೆರಿಪಾದೆರ್ ಆರ್.
ಈ ಕಾವ್ಯೊಡು ನಮಕ್ ತಿಕ್ಕಿನ ಮಾಮಲ್ಲ ಸಂಪೊತ್ತು ದಾದ ಪಂಡ ಅವ್ ಪೂರ್ವ ಕವಿ ಸ್ಮರಣೆ. ಅರುಣಾಬ್ಜೆರ್ ತನ್ನ ಕಾವ್ಯೊಡು ಒಂಜಿ ಕಡೆ ಇಂಚ ಬರೆಪೆರ್,
ತೆಳಿವುಳ್ಳಾಕುಳು ಭೂಮಿ
ತುಳೈ ರಾಮಾಯಣೊ ಕಾವ್ಯೊ
ತುಳು ಭಾಷೇ ಕವಿಕುಳು ವಿಸ್ತರಿತೆರೈಯೇರ್॥
ಅಳಿಯೆನಾಕುಳೆ ಪಾದ
ನಳಿನೊಂತಾ ಮಧುವುಣ್ಕೀ
ಯಿಳೆಟ್ ಭಾರತಕಾವ್ಯೊ ರಚಿಯೀಪುಪ್ಪೆ ॥
ಪಂಡ, ಮಸ್ತ್ ತೆರಿದಿನ ಕವಿಕುಳು ಈ ಭೂಮಿದ ಮಿತ್ತ್ ತುಳು ಭಾಷೆಡ್ ರಾಮಾಯಣ ಕಾವ್ಯೊ ಬರೆತೆರ್, ಯಾನ್ ಅಕ್ಲೆನ ಪಾದ ಕಮಲೊದ ಸೀಪೆ ಪರ್ಪಿನ ದುಂಬಿ, ಯಾನ್ ಈ ಭೂಮಿಡ್ ತುಳು ಭಾರತ ಕಾವ್ಯೊ ರಚಿಪುವೆ ಪನ್ದ್. ಉಂದೆತ ಅರ್ಥ ದಾದ ಪಂಡ, ಅರುಣಾಬ್ಜೆ 14ನೇ ಶತಮಾನೊಡು ಭಾರತಕಾವ್ಯೊ ಬರೆಯೊರ್ದು ದುಂಬೇ ಕೆಲವು ಕವಿಕುಲು ತುಳುಟು ರಾಮಾಯಣ ಬರೆತೆರ್ ಪನ್ದ್.
ಹರಿಶ್ರೀರುಕ್ಮಿಣಿದೇವೀ
ವರಿಯೀತಿನ್ ಕಥೆ, ಭೀಮೆ
ಕೆರಿಯೇ ಕೀಚಕನೆನ್ಕೀ ಚರಿತೇ ಬಾಣನ್॥
ಕರೊ ಸಾರಾ ಮುರವೈರೀ
ತರಿತೀ ಕಥೆಯಾ, ವಿ
ಸ್ತರಿತ್ ಗುಡ್ಡೆತರಾಯೇ ನಿರ್ಮಿತೆ ಲೋಕೊಂಟ್॥
ಶ್ರೀ ಹರಿಕ್ಲಾ ರುಕ್ಮಿಣಿ ದೇವಿಗ್ಲಾ ಮದಿಮೆ ಆತಿನ ಕಥೆ, ಭೀಮೆ ಕೀಚಕನ್ ಕೆರಿನ ಚರಿತ್ರೆ, ಬಾಣನ ಸಾರ ಕೈಕ್ಲೆನ್ ಕೃಷ್ಣೆ ತಜೆತಿನ ಕಥೆ ಉಂದೆನ್ ಮಾತೆನ್ ಗುಡ್ಡೆತರಾಯೆ ಪನ್ಪಿನಾರ್ ನಿರ್ಮಿತೆರ್ ಪನ್ದ್ ತುಳು ಭಾಷೆಡ್ ಆತಿನ ಅದ್ಭುತ ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ಬೆನ್ನಿಗ್ ಬೊಲ್ಪು ಪರಡಾವೆರ್.
ಲೋಕೊಂಟುತ್ತಮಮುತ್ಥ್’ಟ್
ಏಕಾದಶ್ಯುಪನಾಸೊಂ-
ತಾ ಕಾವ್ಯೊ ರೆಚಿಯೀತೀ ಮಹಿಮೇ ಕೊಂಡ್॥
ಶ್ರೀ ಕೃಷ್ಣೇ ತುಣಿಯಾಯನ್
ಆಕರ್ಷಿತೆರ್ ಸಾಕ್ಷಾತ್
ಆ ಕವಿಕುಲನಾಥಾಕಭಿವಂದೀಪ್ಪೆ॥
ಲೋಕೊಡೇ ಉತ್ತಮವಾದಿತ್ತಿನ ಏಕಾದಶಿ ಉಪವಾಸದ ಕಾವ್ಯೊನ್ಲಾ ರಚನೆ ಮಲ್ತಿನ ಗುಡ್ಡೆತರಾಯೆರೆಗ್ ವಂದಿಪುವೆ ಪನ್ಪೆರ್. ಗುಡ್ಡೆತರಾಯೆ ಪನ್ಪಿನ ಒರಿ ಮಹಾ ಕವಿ ತುಳುಟು ಮಲ್ದಿನ ಸಾಹಿತ್ಯಸೃಷ್ಟಿದ ಒವ್ವೇ ಭಾಗೊಲು ಇತೋರ್ತು ತಿಕ್ಕಂದಿನ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯದ ಮಲ್ಲ ದುರಂತನೇ ಸಮ.
ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊದ ಇತಿಹಾಸೊಡು ಇತೋರ್ತು ತಿಕ್ಕಿನವು ಕಾಲಿ ಪುಂಡಿದಾತ್, ನನ ತಿಕ್ಕೊಡಾಯಿನವು ಕಡಲ್’ದಾತ್. ತುಳು ಕೈಬರವುದ ತಾರಿಯೊಲಿತ ಕಟ್ಟ್’ಲೆಡ್ ನನಲ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಉಂಡು ಅವೆನ್ ಅಜತ್ತ್’ದ್ ಓದುನ ಕಜ್ಜ ಆಂಡ ನಮಕ್ ನನಲಾತ್ ಕೃತಿ ತಿಕ್ಕು.
ತುಳು ಕಲ್ಬರವುಲಾ ಅಂಚೆನೇ, ನಮಕ್ ಇತೋರ್ತು ತಿಕ್ಕಿನ ಪರತ್ತ್ 8ನೇ ಶತಮಾನೊದ ಶಾಸನ. ನನಲಾ ಏತೋ ಶಾಸನೊಲು ಓಲು ಕುಂಟು ಅರ್ದುನ ಕಲ್ಲಾದ್ ಉಂಡು ಪನ್ದ್ ತೆರಿದ್’ಜಿ. ಉಂದೇಕ್ ಮಾತಾ ಉಮೇದ್ ತೋಜಾವುನ ತುಳುವೆರ್ ಕಮ್ಮಿ. ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ವಿದ್ವಾಂಸೆರ್ ನಮ್ಮ ಪೆರಿಯಾಕ್ಲು ಉಂದೆತ ಬಗ್ಗೆ ಆಸ್ತೆ ತೂಪಾಯಿನೆಟ್ಟ್ ಇನಿ ನಮ ಇಡೆಗ್ ಎತ್ತ್’ದ ಇಜಿಂಡ ನನಲ ನಮ ‘ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯವಿಲ್ಲದ ಲಿಪಿಯಿಲ್ಲದ ಭಾಷೆ’ ಪನ್ದೇ ಓದೊಡಿತ್ತ್ಂಡ್.
– ಮಹಿ