Last updated on August 27th, 2023 at 07:59 am
ಇನಿತ ದಿನೊಟು ಇಸ್ವೊಡೇ ಎಚ್ಚಿನ ಪಿಲಿಕುಲು ಇಪ್ಪುನ ದೇಸ ಭಾರತ. ಭಾರತೊಡು ಏತ್ ಪಿಲಿಕುಲು ಉಲ್ಲ ಕೇಂಡ, ಇಂಚಿಪ್ಪೊದ ಲೆಕ್ಕೊಡು 3,682. ಇಸ್ವೊದ ರಡ್ಡನೇ ತಾನ ರಷ್ಯಾಗ್ ಪೋಪುಂಡು. ಅಲ್ಪ ಏತ್ ಪಿಲಿಕುಲು ಉಲ್ಲ ಕೇಂಡ, ಒಂಜಿ ಸಾರದ ಗಡು ಕಡಪುಜಿ. ಇಂಚ ಇಪ್ಪುನಗ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಒರಿ ಆಲ್ ತುಳುನಾಡ್, ಕೊಡವನಾಡ್‌ಡ್ ತಿರ್ಗ್‌ದ್ ಸುಮಾರ್ ರಡ್ಡ್ ಸಾರೊದಾತ್ ಪಿಲಿಕುಲೆನ್ ಕೆರ್ತೆರ್ ಪಂಡ ಕಮ್ಮಿದ ಇಸಯ ಅತ್ತ್. ಒರಿ ಪಕೀರ ರೈ ಈತ್ ಪಿಲಿಕುಲೆನ್ ಕೆರ್ಯೆನ್ಡ ಬೇತೆ ಬೋಂಟ್ರನಕುಲೇತ್ ಕೆರ್ತೆರಾ? ನೂದಿರ್ನೂದು ವರ್ಸೊಗು ದುಂಬು ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಏತ್ ಪಿಲಿಕುಲು ಇತ್ತ ಪನ್ಪಿನೆಕ್ ಇಂದೆರ್ದ್ ಮಲ್ಲ ಉದಾರ್ಮೆ ಬೊರ್ಚಿ.
ಸಾರ ಪಿಲಿ ಕೆರ್ತೆ, ರಡ್ಡ್ ಸಾರ ಪಿಲಿ ಕೆರ್ತೆ, ಬಾಯಿಡ್ ಏತ್‌ಲಾ ಕೆರೊಲಿ, ದಾಕಲೆ ಉಂಡಾಂದ್ ಕೇನ್ವರಾ? ದಾಕಲೆಲಾ ಉಂಡು. ಅವೆಕ್ ದುಂಬು ಈತ್ ಮಲ್ಲ ಸಂಕೆಡ್ ಪಿಲಿಕುಲು ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ದಾಯೆಗಿತ್ತ ಪನ್ಪಿ ಕೇನ್ಪುಗು ಬಂಟ್ವಾಳದ ರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ತುಳು ಅಧ್ಯಯನ ಕೇಂದ್ರೊನು ಉಂಡು ಮಲ್ದಿನ ಪ್ರೊ. ತುಕಾರಾಂ ಪೂಜಾರ್ಲು ಬಾರಿ ಎಡ್ಡೆ ಸದು ಕೊರ್ಪೆರ್. 15ನೇ ಶತಮಾನೊರ್ದು ಬೊಕ್ಕ ತುಳುನಾಡ್‌ದ ಎಚ್ಚಿನ ಕಡೆತ ಅರಸೊತ್ತಿಗೆ ತೂವೊಂಡಿನೆಟ್ 14 ರಾಜವಂಶೊಲು ಮಲ್ಲವು. ಈ 14ಟ್ 12 ಜೈನವಂಶೊದಕುಲೇ ಆದಿತ್ತೆರ್. ಅಪಗ ಜೈನೆರ್ ಪಂಡ ಕೇನೊಡೋ? ಅಹಿಂಸೆನೇ ದೇವೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಬೋಂಟೆ ಆಕುನೆರ್ದ್ ಬೋಂಟೆ ದೇರುನವೇ ಮಿತ್ತಾಂಡ್. ಊರ್‌ಗ್ ಬತ್ತಿ ಮುರ್ಗೊಲೆನ್ ಕಾಡ್‌ಗ್ ದೇರೊಂದಿತ್ತೆರ್, ಕೆರ್ಪೆದಿನ ಬಾರೀ ಕಮ್ಮಿ. ಎಲ್ಯೆಲ್ಯ ಬೋಂಟೆಲೆಗ್ ದಾಲ ತಲೆಪು ಇಜ್ಜಂಡ್. ಅಂಚಾದ್ ಮಾಮಲ್ಲ ಸಂಕೆಡ್ ಕಾಡಮುರ್ಗೊಲು ಇಪ್ಪೆದ, ಅಂಚೆನೇ ಕಾಡ್‌ಲಾ ಇತ್ತ್ಂಡ್. ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ‘ಪಿಲಿ’ ಸಬ್ದ ಇಪ್ಪುನ ಊರ್‌ಲೆಗ್ ದಾಲ ಕಮ್ಮಿ ಇಜ್ಜಿ. ಪಿಲಿಕುಲ, ಪಿಲಿಕುಡೇಲ್, ಪಿಲಿಬೈಲ್ ಇಂಚ ಮಸ್ತ್ ಉಲ್ಲ. ಏಪ ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ ಬತ್ತೆರಾ, ಜನೊಕ್ಲು ಬೆಡಿ ಪತ್ತೆರ ಕಲ್ತೆರಾ ಬೊಕ್ಕ ಶಿಕಾರಿಲಾ ಸುರು ಆಂಡ್.
ಪಿಲಿ ಕೆರ್ಪಿನ ದಾಲ ಎಲಿ ಕೆರ್ಲೆಕ ಅತ್ತ್. ಪಿಲಿ ಕೆರ್ನಾಯಗ್ ಒಂಜಿ ಮಾನಾದಿಗೆಲಾ ಆವೊಡು. ಅಂಚ ಪಂಡ್‌ದ್ ಕೆರ್ನ ಪ್ರತಿ ಪಿಲಿಕೊಂಜಿ ಮಾನಾದಿಗೆ ಮಲ್ತ್ಂಡ ಅಸ್‌ಲಾವೋ? ಅವೆಕ್ ಬೋಡಾದ್ ‘ಪಿಲಿ ಮದಿಮೆ’ ಪನ್ಪಿನ ಕಟ್ಟ್ ಸುರುವಾಂಡ್. ಈ ಕಟ್ಟ್ ಏಪ ಸುರು ಆತ್ಂಡ್ ಪನ್ಪಿನ ತೆರಿಯಂದ್. ಆಲ್ ಒರಿ ಕೆರ್ತಿನ ನಲ್ಪನೇ (40) ಪಿಲಿತ ಪುನೊನು ಚಟ್ಟಡ್ ದೀದ್ ಕೆರ್ತಿನಾಯಗ್ ಮದಿಮಯನ ಐತ ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಬ್ಯಾಂಡ್ ವಾದ್ಯೊಡು ಮೆರವಣಿಗೆ ಮನ್ಪುನವೇ ಪಿಲಿ ಮದಿಮೆ. ಈ ಮೆರವಣಿಗೆಡ್ ಅಪಗದ ಜೋಕುಲು ಜವನೆರ್ ಪಿಲಿತ ಏಸ ಪಾಡ್‌ದ್ ಎದುರು ಪಿರವು ನಲಿಪೆದೆರ್, ಇತ್ತೆದ ಜೋಕುಲು ಜವನೆರ್ ಡಿಜೆಗ್ ನಲ್ತಿಲೆಕ. ಈ ಏಸೊನೇ ದುಂಬಗ್ ಪಿಲಿನಲಿಕೆ ಆದುಪ್ಪು ಪಂದ್ ಬಂಟ್ವಾಳದ ಪೂಜಾರ್ಲೆನ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಅಂಚ, ಒಂಜಿ ಪಿಲಿ ಮದಿಮೆ ಆವೊಡಾಂಡ 40 ಪಿಲಿ ಕೆರೊಡು. ಸುಳ್ಯದ ಪಕೀರಣ್ಣಗ್ ಇಂಚಿನ 48 ಪಿಲಿ ಮದಿಮೆ ಆತಿನೆಕ್ ದಾಕಲೆ ಉಂಡು. ದಾಕಲೆಡ್ ಇಜ್ಜಂದಿನ ಪಿಲಿಮದಿಮೆಲುಲಾ ಇಪ್ಪುನೆರ್ದಾವರ ಪಕೀರ ರೈ ರಡ್ಡ್ ಸಾರೊರ್ದು ಮಿತ್ತ್ ಪಿಲಿಕುಲೆನ್ ಕೆರ್ತೆರ್ ಪಂದ್ ಕಣ್ಣ್ ಮುಚ್ಚಿದ್ ಪನೊಲಿ. ಪಕೀರಣ್ಣನ ಈ ಸಾದಗೊಗು ಆರೆಗ್ ಬ್ರಿಟಿಷೆರ್ ವರ್ಸೊಗೊಂಜಿ ಡಬಲ್ ಬ್ಯಾರೆಲ್ ತೋಟೆದ ಬೆಡಿ ಕೊರೊಂದಿತ್ತಿನೆಕ್ ದಾಕಲೆ ಉಂಡು.
ಇಂಚ ಸಾರಗಟ್ಲೆ ಪಿಲಿಕುಲಿತ್ತಿನ ತುಳುನಾಡ್ಡ್ ಇತ್ತೆ ಪಜಿಸೂಟೆ ಪತ್ತ್‌ದ್ ನಾಡ್ಂಡಲಾ ಪತ್ತ್ ಇರ್ವ ಪಿಲಿಕುಲ್ಲಾ ತಿಕ್ಕುವನಾ ಇಜ್ಜಾ. ನರಮಾನ್ಯನ ಗಡುದಾಂತಿ ತೊಡುಕು ಕಾಡಮುರ್ಗೊಲು ತಿರದಾಂತೆ ಆದ್ ಇನಿಕಾನಗ ಪಟೊಟು ತೂಪಿಲೆಕ ಆತ.